Με χαρά λάβαμε από τη Ζάκυνθο το νέο βιβλίο του φίλου ποιητή και μελετητή Διονύση Σέρρα. Τον ευχαριστούμε θερμόματα.
Οι ΓΡΑΦΕΣ του για τον Ανδρέα Κάλβο είναι ένας καλαίσθητος τόμος με μια ευρεία συλλογή κειμένων του συγγραφέα, της περιόδου 1986-2022, που έχουν δημοσιευθεί σε βιβλία του, περιοδικά, εφημερίδες και άλλες επετειακές εκδόσεις, αλλά και κάποια ανέκδοτα. Πρόκειται για άρθρα, μελετήματα, βιβλιογραφικά πονήματα και ποιήματα, που συνιστούν έναν επίκαιρο και συγκινητικό φόρο τιμής στη μνήμη και το έργο του μεγάλου ζακυνθινού ποιητή και διανοούμενου Ανδρέα Καλβου.
Τα θερμά συγχαρητήριά μας στον Διονύση Σέρρα, για το νέο τούτο δείγμα της δικής του πολυδιάστατης πνευματικής προσφοράς.
Ο εκλεκτός φίλος, διακεκριμένος καλβιστής Σπύρος Ν. Παππάς, συνεχίζοντας την παραγωγική του δραστηριότητα στις καλβικές σπουδές δημοσίευσε πρόσφατα τη νέα ερευνητική εργασία του στο περιοδικό Νέα Εστία, την οποία και μας έστειλε. Τον ευχαριστούμε θερμότατα.
Πρόκειται για τη δημοσίευση δύο αθησαύριστων βιβλιοκρισιών και σημειωμάτων παρουσίασης από τον γαλλικό Τύπο, της περιόδου 1824-1828, σχετικά με την έκδοση στη Γαλλία δύο ποιητικών συλλογών του Ανδρέα Κάλβου. Ο ενδελεχής σχολιασμός των εν λόγω κειμένων από τον ερευνητή προσφέρει επιπλέον νέα πολύτιμα βιβλιογραφικά στοιχεία και πληροφορίες, που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας, σχετικά με την πρόσληψη και υποδοχή της ποίησης του Ανδρέα Κάλβου στη Γαλλία, ιδιαίτερα από τους φιλελληνικούς πνευματικούς κύκλους του Παρισιού, εκείνη την κρίσιμη για τους Έλληνες ιστορική περίοδο.
Αναρτούμε στη συνέχεια, με την άδειά του κ. Παππά, στο ζακυνθινό αυτό ιστολόγιο τη νέα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εργασία του, προς ενημέρωση των αναγνωστών μας, φίλων της ποίησης του Κάλβου, στη Ζάκυνθο και αλλαχού, συγχαίροντας θερμότατα το φίλο καλβιστή για την προσφορά του στις καλβικές σπουδές και ευχόμενοι να δούμε σύντομα και νέες του μελέτες.
Ο φίλος ακάματος καλβιστής Σπύρος Ν. Παππάς είχε την ευγενική καλοσύνη να μας στείλει ηλεκτρονικώς τη νέα ερευνητική του εργασία για τον Κάλβο, που δημοσιεύθηκε στη Νέα Εστία (τεύχος 1887, Ιουνιος 2021). Τον ευχαριστούμε και τον συγχαίρουμε θερμότατα. Πρόκειται για την ανακάλυψη τριων αθησαύριστων επιστολών του Κάλβου, στα Αγγλικά, δημοσιευμένων στο Λονδίνο, στις αρχές της δεύτερης διαμονής του στην Αγγλία, το 1853. Με τις επιστολές αυτές ο ποιητής παρεμβαίνει σε μια μακρά και έντονη πολεμική σε αγγλικανικά θρησκευτικά έντυπα, με θέμα το Προσευχητάριο της Αγγλικανικής Εκκλησίας, που εκδόθηκε το 1839, μεταφρασμένο στα Ελληνικά από τον Νεόφυτο Βάμβα, σε συνεργασία με τον Χρήστο Νικολαΐδη Φιλαδελφέα, για λογαριασμό της “Εταιρείας για την Προώθηση Χριστιανικής Γνώσης” (“Sosiety for Promoting Christian Knowledge”, στο εξής SPCK), της οποίας ο Κάλβος, κατά την πρώτη περίοδο της διαμονής του στην Αγγλία, υπήρξε επίτιμο μέλος και συνεργάτης.
Η δημόσια αυτή αντιπαράθεση, που κράτησε τρεις περίπου μήνες και στην οποία έλαβαν μέρος 20 διαφορετικοί αλληλογράφοι, ξεκίνησε με επιστολή του Αιδεσιμότατου William Clementson, μαχητικότατου απολογητή του Προτεσταντισμού και φανατικού πολέμιου του Παπισμού, κορυφαίου στελέχους της “Εταιρείας Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης” (“Protestant Reformation Sosiety”). Στην επιστολή αυτή, που δημοσιεύθηκε σε δυο εφημερίδες, ο Clementson εγκαλούσε την SPCK για κακή ποιότητα της νεοελληνικής μετάφρασης του Προσευχηταρίου, επικρίνοντας εντόνως την απόδοση της λέξης priest σε ιερεύς, που κατά τη γνώμη του εσήμαινε “θύτης”, πράγμα απαράδεκτο για τον Προτεσταντισμό, προτείνοντας ως πιο σωστή τη λέξη πρεσβύτερος.
Ο Κάλβος, που είχε μεταφράσει το Προσευχητάριο, το οποίο είχε εκδοθεί το 1820 και το 1826, και είχε ο ίδιος χρησιμοποιήσει την απόδοση του priest σε ιερεύς, λαβόντας γνώση της επιστολής του Clementson και κρίνοντας ότι θίγεται και η δική μετάφραση, με επιστολή του στον Αιδεσιμότατο δηλώνει ότι το ιερεύς δεν σημαίνει, σε καμιά περίπτωση, “θύτης”, επισυνάπτοντας κατάλογο με περίπου 50 συνώνυμα, με καταλληλότερο το ιερεύς για την απόδοση της λέξης priest. Η επιστολή παρέμεινε αναπάντητη, μολονότι ο Clementson δημοσιοποίησε λίγο αργότερα μια περίληψή της, κατά τον Κάλβο εσφαλμένη. Τότε ο ποιητής μας αποφασίζει να εμπλακεί δημοσίως στην αντιπαράθεση αυτή με επιστολή του προς τον εκδότη της St. James’sChronicle, στην οποία επισυνάπτει αντίγραφο της προς τον Clementson επιστολής του, παρακαλώντας να δημοσιευθεί “προς δικαίωση της εντιμότητας του χαρακτήρα” του. Σημειωτέον ότι λόγω της σοβαρότητας του θέματος είχε ήδη πραγματοποιηθεί μια έκτακτη συνεδρίαση της SPCK στην οποία έλαβε μέρος ο Κάλβος , όπου υποστήριξε τη μετάφραση και έδωσε τις πληροφορίες και τις διευκρινίσεις που του ζητήθηκαν. Τα Πρακτικά της συνεδρίασης αυτής δόθηκαν αμέσως στη δημοσιότητα, προκαλώντας νέα παρέμβαση του Clementson, που θεώρησε ότι τα δηλωθεντα από τον “Δόκτορα Κάλβο” επιβεβαιώουν τις δικές του θέσεις. Η ακολουθήσασα τρίτη επιστολή του Κάλβου, επίσης στη St. James’s Chronicle ( 10 Δεκεμβρίου 1853), είναι εκτενέστερη. Σ’ αυτή ο ποιητής, επικαλούμενος ότι “ως Έλληνας και με επαρκή προσόντα” πρέπει να εκφέρει μια γνώμη πάνω στο θέμα της αναζωπυρωμένης, και με τη δική του συμμετοχή, αντιπαράθεσης, αντικρούει τα επιχειρήματα του Clementson, τονίζοντας ότι “ούτε θυσία υπάρχει {…} ούτε θυσιαστήριον”, και παραθέτοντας απόσπασμα από την Κατήχηση της Ελληνικής Εκκλησίας, ότι “ο θάνατος του Χριστού είναι η αληθής και μόνη θυσία”. Όσο για την αναίμακτον, την πνευματικήν θυσίαν και την μετουσίωσιν, “ας μην μπούμε”, λέει , “σε τέτοιες ατέρμονες αψιμαχίες”.
Η εμπλοκή του Κάλβου στη μεταφραστική και με δογματικές θρησκευτικές αποχρώσεις αντιπαράθεση, υπήρξε καταλυτική για τις θέσεις και επιδιώξεις του Clementson , σύμφωνα με τον ερευνητή μας, ο οποίος παρακολουθεί εκτενώς, βήμα προς βήμα, τα σχετικά δημοσιεύματα, σχολιάζοντάς τα και προσφέροντας λεπτομερή στοιχεία και πληροφορίες, βιβλιογραφικές και αρχειακές, που αποκαλύπτουν τα βαθύτερα κίνητρα της αντιπαράθεσης, και συγκεκριμένα την υπονόμευση του κύρους της SPCK. Η έρευνα αυτή του κ. Παππά επίσης διαφωτίζει περαιτέρω τη σχέση του Κάλβου με τον Αγγλικανικό Προτεσταντισμό, σχέση δογματικά ασαφή και μάλλον συγκυριακή ή χρησιμοθηρική. Και το κυριώτερο: στις επιστολές αυτές διακρίνεται σαφώς μια ελληνοκεντρική στάση του ποιητή, – “εθνική αυτοσυνειδησία” την ονομάζει ο ερευνητής.
Στο σημείο αυτό τερματίζουμε τη σύντομη και λειψή τούτη περίληψη και στη συνέχεια δίνουμε τον λόγο στον καλβιστή ερευνητή μας, επισυνάπτοντας με την συγκατάθεσή του, χάρη των αναγνωστών μας, το πλήρες κείμενο της μελέτης του, όπου παρατείθενται ολόκληρες οι επιστολές του Κάλβου, στο πρωτότυπο και σε μετάφραση. Για άλλη μια φορά ευχαριστούμε τον φίλο κ. Παππά για την ευγενική ενημέρωση του ιστολογίου μας και τον συγχαίρουμε θερμότατα για την νέα σημαντική προσφορά του στις καλβικές σπουδές.
Ο γνωστός κύπριος λογοτέχνης και διακεκριμένος καλβιστής κ. Λεύκιος Ζαφειρίου είχε την ευγενική καλωσύνη να μου στείλει από τη Λευκωσία το νέο του βιβλίο για τον Ανδρέα Κάλβο. Το πήρα με συγκίνηση και χαρά. Τον ευχαριστώ από καρδιάς.
Έχουμε και άλλοτε αναφερθεί από το παρόν ιστολόγιο στον κ. Ζαφειρίου. Είναι ο ερευνητής που χρόνια τώρα εργάζεται μεθοδικά, με αφοσίωση και ανιδιοτέλεια, εκτός των ακαδημαϊκών φιλολογικών εργαστηρίων, για να μας δώσει την πραγματική εικόνα του βίου και του έργου του μεγάλου Ζακύνθιου υπερόριου, του ποιητή Ανδρέα Κάλβου, εικόνα που δυστυχώς έχουμε παραλάβει εν πολλοίς παραμορφωμένη – και δεν αναφέρομαι στο πλήθος των φαντασιακών προσωπογραφιών του.
Ο Λεύκιος, θυμίζω, ήδη μας έχει δώσει ένα σπουδαίο βιβλίο, Ο ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΚΑΛΒΟΥ(Μεταίχμιο, 2006), για το οποίο τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Σε αυτό παρακολουθεί, βήμα προς βήμα τον Ανδρέα Κάλβο, παραθέτοντας χρονολογικά βιοεργογραφικές λεπτομέρειες, πολλές από τις οποίες ο ίδιος με την ερευνητική του δραστηριότητα έφερε στο φως. Και η σπουδαιότερη, την οποία και παραθέτει, είναι το πρώτο ποιητικό πόνημα του Ανδρέα Κάλβου, η Ωδή “Ελπίς Πατρίδος”, τυπωμένο στο Λονδίνο το 1819, το οποίο τύχη αγαθή ανακάλυψε ο Ζαφειρίου το 2003 στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης, βιβλιοδετημένο, μαζί με άλλα άσχετα έντυπα, κατά την συνήθεια εκείνης της εποχής. Πρόκειται για την σημαντικότερη και πιο πολύτιμη ανακάλυψη στο πλαίσιο των καλβικών σπουδών τα τελευταία χρόνια. Είναι το πρώτο γνωστό ποιητικό κείμενο του Κάλβου στα ελληνικά, κείμενο προεπαναστατικό, δηλαδή πριν από την έναρξη της Επανάστασης του 1821. Που σημαίνει οτι ο πατριωτισμός του Κάλβου και η απόφασή του να στραφεί ολοκληρωτικά στα ελληνικά, εγκαταλείποντας την μέχρι τότε διόλου αμελητέα συγγραφική δραστηριοτητά του στα ιταλικά, είναι προγενέστερος του απελευθωρωτικού αγώνα του ελληνικού έθνους.
Στα περιεχόμενα του νέου βιβλίου του Ζαφειρίου, το οποίο προλογίζει αριστοτεχνικά και με καίριες παρατηρήσεις ο κριτικός κ. Αλέξης Ζήρας – πρόλογος που αξίζει να προσέξουν οι καλβιστές -, έχουμε τα εξής κεφάλαια: Σημείωμα του συγγραφέα, σ. 21, Το ιστορικό της έκδοσης της Αλληλογραφίας και η σημασία της, σ. 23, Επισημάνσεις στην Αλληλογραφία , σ.33, Διορθώσεις και παρατηρήσεις στην Αλληλογραφία, σ. 81, Βιβλιογραφικές συμπληρώσεις στην Αλληλογραφία, σ. 97, Σολωμός – Κάλβος, σ. 107, Νέα στοιχεία από έρευνα ((Ιούλιος 2008 – Οκτώβριος 2018), σ. 121, Καταληκτικά σχόλια για μια νέα βιογραφία του Κάλβου, σ. 133, κλπ.
Τα όσα παραθέτει εδώ ο Ζαφειρίου, οι επισημάνσεις, οι διορθώσεις, οι παρατηρήσεις, οι βιβλιογραφικές συμπληρώσεις και τα σχόλια, είναι από κάθε άποψη πολύτιμα. Ιδιαίτερα αναζωπηρούν το ένδιαφέρον μας για την Αλληλογραφία , το Επιστολάριο δηλαδή του Κάλβου, της μνημιώδους δίτομης έκδοσης του Μουσείου Μπενάκη (Αθήνα, 2014), που πραγματοποιήθηκε “με τη συνεργασία του ΛΕΥΚΙΟΥ ΖΑΦΕΙΡΙΟΥ”, όπως αναφέρεται στο εξώφυλλο. Συνεργασία όμως που περιελάμβανε την επιμέλεια της συγκέντρωσης. ταξινόμησης και μετάφρασης των επιστολών και σημειωμάτων, καθώς και την σύνταξη σχολίων και βιοεργογραφικών λεπτομερειών, αλλά και στοιχείων προερχομένων από την δική του καρποφόρο έρευνα.
Η Αλληλογραφία , παρά τα μεγάλα χρονικά κενά, που έχουμε επισημάνει σε προηγούμενο ποστ στο παρόν ιστολόγιο, πράγματι “αποτελεί σήμερα τη σημαντικότερη πηγή για τη βιογραφία του ποιητή”, όπως σωστά παρατηρεί ο συγγραφέας, στο κεφάλαιο “Καταληκτικά σχόλια για μια νέα βιογραφία του Κάλβου”. Σε αυτό υποδεικνύει μεταξύ άλλων που πρέπει να στηριχτεί μια τέτοια βιογραφία: “σε τεκμηριωμένες πληροφορίες” και ” επιστροφή σε μια αισθαντική ανάγνωση του δημιουργικότερου έργου του ποιητή, που είναι η ελληνόγλωσση ποίησή του, οι Ωδές“.
Από το ζακυνθινό αυτό ιστολόγιο εκφράζουμε τα θερμά συγχαρητήριά μας στον κ. Ζαφειρίου για την συνεχιζόμενη καρποφόρο προσφορά του στις καλβικές σπουδές και ευχόμαστε να είναι αυτός, ως ο μόνος ίσως σήμερα αρμόδιος, που θα μας δώσει την τεκμηριωμένη, λειτουργική και χωρίς εξάρσεις λογιοσύνης και ακαδημαϊκής οίησης , νέα βιογραφία του Κάλβου, ώστε να ενσωματωθεί ο Ζακύνθιος, όπως του αξίζει, στους κόλπους της ελληνικής κοινοπολιτείας.
Επανερχόμαστε μετά χαράς στην ανακάλυψη του άγνωστου ποιήματος του Ανδρέα Κάλβου από τον καλβιστή κ. Σπύρο Ν. Παππά, αναρτώντας το σχετικό κείμενο, τη μετάφραση και τον σχολιασμό του ερευνητή, μετά τη σημερινή δημοσίευση στο τεύχος αριθ. 104, του Μαρτίου, τ της ATHENS REVIEW. Τα θερμά μας συγχαρητήρια για άλλη μια φορά στον κ. Παππά.
*Νέα εργασία του καλβιστή Σπύρου Ν. Παππά, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Φιλολογική, τεύχος 142, Ιανουάριος – Απρίλιος 2018.
Ευχαριστούμε τον συγγραφέα που είχε την ευγενική καλοσύνη να μας ενημερώσει για τη δημοσίευση, στελνοντάς μας με e-mail το άρθρο, που αποτελεί περιληπτική μορφή ευρύτερης μελέτης του για το καλβικό “Απόσπασμα”, και τον συγχαίρουμε θερμά για την συνεχή και πολύτιμη προσφορά του στις καλβικές σπουδές.
Ο καλβιστής κ. Σπύρος Ν. Παππάς συνεχίζοντας, συστηματικά και αθόρυβα, το ερευνητικό του έργο, μας πρόσφερε και πάλι μια ευχάριστη έκπληξη. Σε εκτενέστατο δοκίμιό του που δημοσιεύθηκε στην έγκριτη ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, που μας έστειλε σε ηλεκτρονική μορφή , παρουσιάζει, αναλύει και σχολιάζει μια σειρά πολύτιμα στοιχεία που έφερε σε φως για την πνευματική και καλλιτεχνική κατάρτιση του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869) στη διάρκεια της πρώτης διαμονής του στη Φλωρεντία, την διετία 1814-1815, όταν ο ποιητής ήταν 22/23 ετών. Συγκεκριμένα, ο κ. Παππάς, βαθύς γνώστης της σχετικής βιβλιογραφίας και αλληλογραφίαςτου Κάλβου, εστίασε την έρευνά του σε ένα θέμα που είχε ήδη τεθεί παλαιότερα και που παρέμενε εν πολλοίς ατεκμηρίωτο: τη σχέση δηλαδή του Κάλβου με το θέατρο ως ηθοποιού, γιατί ως θεατρικού συγγραφέα δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία, ήταν γνωστή από τα Ιταλικά του έργα. Και ω του θαύματος, ο ερευνητής μας πέτυχε διάνα! Εντόπισε δύο αθησαύριστα δημοσιεύματα της εφημερίδας Gazzetta di Firenze, (20 Σεπτεμβρίου 1814 και 16 Δεκεμβρίου 1815) από τα οποία αποκαλύπτεται ότι “ο Ανδρέας Κάλβος ερμήνευσε ως ηθοποιός, σε παραστάσεις στη Φλωρεντία, βασικούς ρόλους από δύο θεατρικά έργα του Vittorio Alfieri (1749-1803), παραστάσεις {που} αποτελούσαν την πρακτική κορύφωση -ως αναπόσπαστο τμήμα- ενός συγκεκριμένου ακαδημαϊκού προγράμματος” και οι οποίες δόθηκαν στο Conservatorio d´ Arti e Mestieri και στο Teatro Santa Maria, αντίστοιχα. Από τα παραπάνω δημοσιεύματα μαθαίνουμε επίσης ότι ο Κάλβος σπούδαζε Απαγγελία και Θεατρικές Τέχνες (Declamazione e Arti Teatrale), στην περίφημη Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας (Accademia di Belle Arti di Firenze), με καθηγητή τον Antonio Morrocchesi (1768-1838), κορυφαίο στην εποχή του ηθοποιό του Ιταλικού θεάτρου, θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη, καθώς και διδάσκαλο της υποκριτικής και ρητορικής τέχνης, καθηγητή στην εν λόγω σχολή από το 1811. Η ακριβής διάρκεια των θεατρικών σπουδών του Κάλβου στην εν λόγω Ακαδημία παραμένει άγνωστη. Ο Κάλβος πάντως φαίνεται να συνδεόταν με τον Morrocchesi από το 1813, όπως συμπεραίνεται από μια επιστολή του Φόσκολο προς τον Κάλβο (Μιλάνο, 17 Δεκεμβρίου 1813). Ως γνωστόν, ο Κάλβος την ίδια περίοδο διατηρούσε στη Φλωρεντία ερωτικό δεσμό με μια κόρη ονόματι Guiditta Morrocchesi, η “αινιγματική” Ιουδήθ των καλβιστών, κατά τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή του, δεσμό που διέκοψε αιφνίδια και “άκαρδα” λίγο αργότερα, εγκαταλείποντας και τις σπουδές του, για να ακολουθήσει τον Φόσκολο στην αυτοεξορία του στην Αγγλία. Το δεύτερο δημοσίευμα της Gazzetta di Firenze, τύχη αγαθή και χάρις στον ερευνητή μας, θέτει τερμα στο “αίνιγμα Ιουδήθ”: Η αναφερόμενη ως συμπρωταγωνίστρια του Κάλβου στην παράσταση του 1815 Guiditta Morrocchesi, ήταν συμμαθήτριά του και ανηψιά του διάσημου καθηγητή Morrocchesi (“nipote del celebrato Professore”). O Κάλβος δεν θα “ξεχάσει” πάντως την “πληγωμένη” Giuditta. Θα χρησιμοποιήσει το όνομά της “με συνθηματικό τρόπο” στην αλληλογραφία του με την Quirina Magiotti : ” Giuditta Morocchesi siete voi stessa cara Sig Quirina”, της γράφει σε επιστολή του από το Λονδίνο, στις 19 Σεπτεμβρίου 1816. Τούτο όμως άπτεται ενός άλλου θέματος, που αφορά τις σχέσεις του Φόσκολο με την Magiotti…
Η νέα τούτη συνεισφορά του Σπύρου Παππά στις καλβικές σπουδές είναι πολύτιμη, πρωτίστως γιατί έρχεται να ρίξει φως στο θέμα των εν πολλοίς “ανεξιχνίαστων σπουδών” του Ανδρέα Κάλβου και στις επαφές του με την ακαδημαϊκή ελίτ της Φλωρεντίας .΄Οπως σωστά τονίζει ο ερευνητής μας, η μαθητεία του Κάλβου στην φλωρεντινή Ακαδημία Καλών Τεχνών επιβάλλει την “επιτακτική ανάγκη μιας συνολικής αναθεώρησης των παλαιότερων εντυπώσεων περί της αποκλειστικής αυτοδιδαχής του Κάλβου”. Η μεγάλη επιτυχία του, αργότερα, ως Καθηγητή στην περίφημη Ιόνιο Ακαδημία είναι στοιχείο που μαρτυρεί ότι ο Κάλβος διέθετε μια πλήρη και ουσιαστική ακαδημαϊκή κατάρτιση και παιδεία.
Κλείνοντας το σύντομο τούτο σημείωμα εκφράζουμε τα συγχαρητήριά μας στον κ. Σπύρο Παππά, για τη νέα πολύτιμη ερευνητική επιτυχία του, καθώς και τις θερμές ευχαριστίες μας που μας ενημέρωσε, στέλνοντάς μας ηλεκτρονικά το σπουδαίο δοκίμιό του. Στη συνέχεια παραθέτουμε το σχετικό link της ΝΕΑΣ ΕΣΤΙΑΣ, για τους ενδιαφερόμενους φίλους του ποιητή, Ζακύνθιους και μη. Αξίζει να διαβαστεί από όλους. Το συνιστούμε θερμά.
σ.α.
*Σπύρος Ν.Παππάς, Ανδρέας Κάλβος, σπουδαστής και ηθοποιός στη Φλωρεντία (1814-1815),
katalogia 