Με χαρά πληροφορηθήκαμε από τον εκλεκτό φίλο καλβιστή κ. Σπύρο Ν. Παππά την προσεχή δημοσίευση στο ATHENS REVIEW, ενός άγνωστου ποιήματος του Ανδρέα Κάλβου, που ο ίδιος ανακάλυψε στη βιβλιοθήκη Forteguerriana. Κοινοποιούμε την ανακοίνωση του περιοδικού με ημερομηνία 7 Φεβρουρίου 2019 και θα επανέλθουμε όταν δημοσιευθεί η εργασία της παρουσίασης και του σχολιασμού του ποιήματος. Για άλλη μια φορά από το παρόν ιστολόγιο εκφράζουμε τα θερμά συγχαρητήριά μας στον κ. Παππά για την συνεχιζόμενη πολύτιμη προσφορά του στις καλβικές μελέτες.
*Νέα εργασία του καλβιστή Σπύρου Ν. Παππά, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Φιλολογική, τεύχος 142, Ιανουάριος – Απρίλιος 2018.
Ευχαριστούμε τον συγγραφέα που είχε την ευγενική καλοσύνη να μας ενημερώσει για τη δημοσίευση, στελνοντάς μας με e-mail το άρθρο, που αποτελεί περιληπτική μορφή ευρύτερης μελέτης του για το καλβικό “Απόσπασμα”, και τον συγχαίρουμε θερμά για την συνεχή και πολύτιμη προσφορά του στις καλβικές σπουδές.
Ο καλβιστής κ. Σπύρος Ν. Παππάς συνεχίζοντας, συστηματικά και αθόρυβα, το ερευνητικό του έργο, μας πρόσφερε και πάλι μια ευχάριστη έκπληξη. Σε εκτενέστατο δοκίμιό του που δημοσιεύθηκε στην έγκριτη ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ, που μας έστειλε σε ηλεκτρονική μορφή , παρουσιάζει, αναλύει και σχολιάζει μια σειρά πολύτιμα στοιχεία που έφερε σε φως για την πνευματική και καλλιτεχνική κατάρτιση του Ανδρέα Κάλβου (1792-1869) στη διάρκεια της πρώτης διαμονής του στη Φλωρεντία, την διετία 1814-1815, όταν ο ποιητής ήταν 22/23 ετών. Συγκεκριμένα, ο κ. Παππάς, βαθύς γνώστης της σχετικής βιβλιογραφίας και αλληλογραφίαςτου Κάλβου, εστίασε την έρευνά του σε ένα θέμα που είχε ήδη τεθεί παλαιότερα και που παρέμενε εν πολλοίς ατεκμηρίωτο: τη σχέση δηλαδή του Κάλβου με το θέατρο ως ηθοποιού, γιατί ως θεατρικού συγγραφέα δεν υπήρχε καμιά αμφιβολία, ήταν γνωστή από τα Ιταλικά του έργα. Και ω του θαύματος, ο ερευνητής μας πέτυχε διάνα! Εντόπισε δύο αθησαύριστα δημοσιεύματα της εφημερίδας Gazzetta di Firenze, (20 Σεπτεμβρίου 1814 και 16 Δεκεμβρίου 1815) από τα οποία αποκαλύπτεται ότι “ο Ανδρέας Κάλβος ερμήνευσε ως ηθοποιός, σε παραστάσεις στη Φλωρεντία, βασικούς ρόλους από δύο θεατρικά έργα του Vittorio Alfieri (1749-1803), παραστάσεις {που} αποτελούσαν την πρακτική κορύφωση -ως αναπόσπαστο τμήμα- ενός συγκεκριμένου ακαδημαϊκού προγράμματος” και οι οποίες δόθηκαν στο Conservatorio d´ Arti e Mestieri και στο Teatro Santa Maria, αντίστοιχα. Από τα παραπάνω δημοσιεύματα μαθαίνουμε επίσης ότι ο Κάλβος σπούδαζε Απαγγελία και Θεατρικές Τέχνες (Declamazione e Arti Teatrale), στην περίφημη Ακαδημία Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας (Accademia di Belle Arti di Firenze), με καθηγητή τον Antonio Morrocchesi (1768-1838), κορυφαίο στην εποχή του ηθοποιό του Ιταλικού θεάτρου, θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη, καθώς και διδάσκαλο της υποκριτικής και ρητορικής τέχνης, καθηγητή στην εν λόγω σχολή από το 1811. Η ακριβής διάρκεια των θεατρικών σπουδών του Κάλβου στην εν λόγω Ακαδημία παραμένει άγνωστη. Ο Κάλβος πάντως φαίνεται να συνδεόταν με τον Morrocchesi από το 1813, όπως συμπεραίνεται από μια επιστολή του Φόσκολο προς τον Κάλβο (Μιλάνο, 17 Δεκεμβρίου 1813). Ως γνωστόν, ο Κάλβος την ίδια περίοδο διατηρούσε στη Φλωρεντία ερωτικό δεσμό με μια κόρη ονόματι Guiditta Morrocchesi, η “αινιγματική” Ιουδήθ των καλβιστών, κατά τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή του, δεσμό που διέκοψε αιφνίδια και “άκαρδα” λίγο αργότερα, εγκαταλείποντας και τις σπουδές του, για να ακολουθήσει τον Φόσκολο στην αυτοεξορία του στην Αγγλία. Το δεύτερο δημοσίευμα της Gazzetta di Firenze, τύχη αγαθή και χάρις στον ερευνητή μας, θέτει τερμα στο “αίνιγμα Ιουδήθ”: Η αναφερόμενη ως συμπρωταγωνίστρια του Κάλβου στην παράσταση του 1815 Guiditta Morrocchesi, ήταν συμμαθήτριά του και ανηψιά του διάσημου καθηγητή Morrocchesi (“nipote del celebrato Professore”). O Κάλβος δεν θα “ξεχάσει” πάντως την “πληγωμένη” Giuditta. Θα χρησιμοποιήσει το όνομά της “με συνθηματικό τρόπο” στην αλληλογραφία του με την Quirina Magiotti : ” Giuditta Morocchesi siete voi stessa cara Sig Quirina”, της γράφει σε επιστολή του από το Λονδίνο, στις 19 Σεπτεμβρίου 1816. Τούτο όμως άπτεται ενός άλλου θέματος, που αφορά τις σχέσεις του Φόσκολο με την Magiotti…
Η νέα τούτη συνεισφορά του Σπύρου Παππά στις καλβικές σπουδές είναι πολύτιμη, πρωτίστως γιατί έρχεται να ρίξει φως στο θέμα των εν πολλοίς “ανεξιχνίαστων σπουδών” του Ανδρέα Κάλβου και στις επαφές του με την ακαδημαϊκή ελίτ της Φλωρεντίας .΄Οπως σωστά τονίζει ο ερευνητής μας, η μαθητεία του Κάλβου στην φλωρεντινή Ακαδημία Καλών Τεχνών επιβάλλει την “επιτακτική ανάγκη μιας συνολικής αναθεώρησης των παλαιότερων εντυπώσεων περί της αποκλειστικής αυτοδιδαχής του Κάλβου”. Η μεγάλη επιτυχία του, αργότερα, ως Καθηγητή στην περίφημη Ιόνιο Ακαδημία είναι στοιχείο που μαρτυρεί ότι ο Κάλβος διέθετε μια πλήρη και ουσιαστική ακαδημαϊκή κατάρτιση και παιδεία.
Κλείνοντας το σύντομο τούτο σημείωμα εκφράζουμε τα συγχαρητήριά μας στον κ. Σπύρο Παππά, για τη νέα πολύτιμη ερευνητική επιτυχία του, καθώς και τις θερμές ευχαριστίες μας που μας ενημέρωσε, στέλνοντάς μας ηλεκτρονικά το σπουδαίο δοκίμιό του. Στη συνέχεια παραθέτουμε το σχετικό link της ΝΕΑΣ ΕΣΤΙΑΣ, για τους ενδιαφερόμενους φίλους του ποιητή, Ζακύνθιους και μη. Αξίζει να διαβαστεί από όλους. Το συνιστούμε θερμά.
σ.α.
*Σπύρος Ν.Παππάς, Ανδρέας Κάλβος, σπουδαστής και ηθοποιός στη Φλωρεντία (1814-1815),
* Οι καλβικές μελέτες σε πλήρη άνθηση! Με χαρά λάβαμε το άρθρο του φίλου Καλβιστή κ. Σπύρου Ν. Παππά, τον οποίο ευχαριστούμε θερμότατα και συγχαίρουμε για τα πολύτιμα στοιχεία που μας παρέχει με την ακάματη ερευνητική του δραστηριότητα. Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στο έγκριτο επτανησιακό περιοδικό πόρφυρας(διπλό τεύχος 147-148), την διεύθυνση του οποίου ευχαριστούμε για την άδεια να το αναρτήσουμε στο παρόν υπερόριο ζακυνθινό ιστολόγιο.
Καταχωρούμε με χαρά το παρόν κείμενο που μας έστειλε ο βιογράφος του Ανδρέα Κάλβου, διακεκριμένος ερευνητής και λογοτέχνης κ. Λεύκιος Ζαφειρίου, τον οποίον ευχαριστούμε θερμότατα και συγχαίρουμε για τη συνεχή σημαντική προσφορά του στον τομέα των καλβικών μελετών. Το κείμενο αυτό πρωτοδημοσιεύθηκε στο έγκριτο επτανησιακό περιοδικό πόρφυρας, τόμος Ο΄, (147/148), Κέρκυρα 2013.
* Ο καιρός, με την έννοια του χρόνου και των κλιματικών συνθηκών, και η ανθρώπινη αδιαφορία έχουν αφήσει τη φθοροποιό πατίνα τους στο κενοτάφιο του Ανδρέα Κάλβου, στο μικρό κοιμητήριο της Αγίας Μαργαρίτας, στο Keddington, που ως γνωστό βγήκε σε πλειστηριασμό και ιδιωτικοποιήθηκε, μαζί με τον ναό, το 2004. Τις πρώτες πληροφορίες για τη σημερινή κατάσταση του μνημείου τις είχαμε προ μηνών από την έφορο του Μουσείου του Λάουθ και ιστορικό Κυρία Jean Howard, τις οποίες ανακοινώσαμε στον βιογράφο του Κάλβου, Κύπριο ποιητή Γλαύκιο Ζαφειρίου, ο αδελφός του οποίου Παναγιώτης, κάτοικος Αγγλίας, αναστήλωσε το 1988 τον τάφο του Κάλβου με δικά του έξοδα. Ο Γλαύκιος δημοσιοποίησε το πρόβλημα και έκανε διάφορες παραστάσεις στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Αγγλία, για τη σωτηρία του κενοταφίου· μάλιστα την περασμένη εβδομάδα ταξίδεψε στο Λάουθ, από όπου μας στέλνει τις παρακάτω φωτογραφίες για τις οποίες τον ευχαριστούμε θερμότατα.
katalogia 