Monthly Archives: September 2012
Ready-made του Πάνου Ζουπάνου – Κοσσάρη*
ο Boxeador
Τη δεκαετία του 1970 ο σπουδαίος Ζακυνθινός πρωτοποριακός ζωγράφος Πάνος Ζουπάνος – Κοσσάρης ασχολήθηκε με τη δημιουργία μιας σειρας γλυπτών από ξύλο (κυρίως από ρίζες και κορμούς δέντρων), τα οποία σε μεγάλο βαθμό μπορούν να χαρακτηριστούν ως ready-made ή objet trouvé. Πράγματι, βασικός δημιουργός των εντυπωσιακών αυτών γλυπτών είναι η φύση και μόνο σε δεύτερο, αλλά ουσιαστικό βαθμό, ο καλλιτέχνης μας, ο ρόλος του οποίου συνίσταται κυρίως στην τροποποίηση, ερμηνεία, προσαρμογή και έκθεση του ready-made στη γκαλερί ως ολοκληρωμένου και πολύσημου καλλιτεχνήματος, με τίτλο ή sine nomine. Τα γλυπτά στην πλειονότητά τους παρουσιάστηκαν σε έκθεση το 2006. Ένα απ’ αυτά, ο “Boxeador”, είχε εκτεθεί, μαζί με ένα πίνακα του καλλιτέχνη, στην Exposición Internacional de Deportes, που πραγματοποιήθηκε στην Ισπανία το 1977.
Όπως είχαμε υποσχεθεί προ καιρού σε τούτη την ιστοσελίδα, παρουσιάζουμε εδώ μια σειρά από τα εν λόγω γλυπτά, από την συλλογή του καλλιτέχνη.
Στη συνέχεια παραθέτουμε κείμενο της ισπανίδας τεχνοκριτικού Sanchez Lopez για την έκθεση του Πάνου Ζουπάνου στην γκαλερί Orfila της Μαδρίτης, όπου παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά μερικά από τα παραπάνω γλυπτά.
zoupanospanos – critica de Sánchez Lopez
H MAΡΙΕΤΤΑ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ – ΜΙΝΩΤΟΥ (1900 – 1962)*
*ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ:
Αθήνα, 29 Σεπτεμβρίου 2012 (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο)
Ζάκυνθος, 5 & 6 Οκτωβρίου 2012 (Πνευματικό Κέντρο)
ΟΡΓΑΝΩΤΕΣ:
1. Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων
2. Εταιρεία Μελέτης, Έρευνας και Προαγωγής Πολιτισμού “ΠΛΑΤΥΦΟΡΟΣ”
Giannopoulou – Minotou Marietta
ΦΩΣΚΟΛΙΑΝΑ: Bohemia House*
* Η τελευταία κατοικία του Ούγου Φώσκολου στην Αγγλία (από 21 Μαίου έως το θάνατό του στις 10 Σεπτεμβρίου 1827), στο Τurnham Green, Chiswick. H γκραβούρα, άγνωστου καλλιτέχνη, είναι του 1768, όταν το σπιτι αυτό ήταν πανδοχείο, γνωστό από το 1632 με διάφορες ονομασίες (The Bohemia Head, The King of Bohemia και Sign of the Bohemia). Στο τέλος της δεκαετίας του 1790 ανακαινίστηκε και μετατράπηκε σε κατοικία τριών διαμερισμάτων. Ο Φώσκολος έμενε στο μεσαίο διαμέρισμα, με πρόσβαση σε μεγάλο κήπο. Το σπίτι, που περιγράφεται ως “dignified solid bulding” κατεδαφίστηκε το 1901.
+
29 decollages*
* Series C´. Selection and minimal photo manipulation by Sarantis Antiochos
( from Madrid, Paris and Luxembourg, 1990s)
ΦΩΣΚΟΛΙΑΝΑ: H Donna Amata του Alfieri* για τον Φώσκολο και τη Ζάκυνθο
Στις 10 Σεπτεμβρίου του 1827 πέθανε στο Chiswick, κοντά στο Λονδίνο, ο γεννημένος στη Ζάκυνθο διάσημος ελληνο-ιταλός ποιητής Ούγος Φώσκολος. Τον νεκρό στο κοιμητήριο του Αγίου Νικολάου συνόδευσαν μόνο πέντε φίλοι: Ένας Άγγλος, τρεις Ιταλοί και ένας Ισπανός. Οι τελευταίοι τέσσερεις αυτοεξόριστοι. Η σκληρή μοίρα των πολιτικών αυτοεξόριστων σε όλο της το μεγαλείο!
* Η μεγάλη αγαπημένη του Αλφιέρι (1749 – 1803), η περιβόητη Κοντέσα του ‘Αλμπανυ (1752 – 1824) , υπήρξε έμπιστη φίλη και θερμή αρωγός του Ούγου Φώσκολου τη δεκαετία του 1810. Ο ίδιος την αποκαλεί “φίλη και μητέρα”. Η γνωριμία τους οφείλεται στη μεσολάβηση της Ίσαβέλας Θεοτόκη Αλμπρίτσι. Από τη μεταξύ τους αλληλογραφία, που πρωτοδημοσίευσε ο Antona – Traversi το 1887, εχουμε ένα πλήθος πολύτιμων πληροφοριών για τον Φώσκολο, αυτοβιογραφικού χαρακτήρα. Η Κοντέσα, μετά το θάνατο του Αλφιέρι θα παραμείνει στη Φλωρεντία (στην Casa Alfieri), μαζί με τον νέο σύντροφό της, τον σπουδαίο Γάλλο ζωγράφο Francois – Xavier Fabre (1766 – 1837), ο οποίος με δική της παρότρυνση θα φιλοτεχνήσει το περίφημο τούτο πορτρέτο του ποιητή μας Στο διάστημα που ο Φώσκολος βρίσκεται στη Φλωρεντία
Ο Ούγο Φώσκολος, από τον Fabre (1813)
Biblioteca Nationale di Firenze
(την περίοδο 1812/1815) θα είναι τακτικός επισκέπτης στην Casa Alfieri, όπου το φιλολογικό σαλόνι της Κοντέσας του Άλμπανυ είχε τότε καταστεί πασίγνωστο στην Ευρώπη. Με την πτώση του Ναπολέοντα και την εγκαθίδρυση των Αυστριακών στην Ιταλία ο Φώσκολος αυτοεξορίζεται στην Ελβετία, απόφαση με την οποία θα διαφωνίσει η Κοντέσα, όπως της υπαγόρευε ο υπέρμετρος ρασιοναλισμός και κυνισμός που τη χαρακτήριζε. Σχετικό είναι το απόσπασμα της επιστολής της αυτής, στην οποία αναφέρεται και στην πρόθεση του Φώσκολου να εγκατασταθεί μονίμως στη Ζάκυνθο, σκέψη που επίσης εκείνη θεωρεί παράλογη, γνωρίζοντας το χαρακτήρα και τις ενδόμυχες επιθυμίες του ποιητή.
Προσωπογραφία της Κοντέσας του Άλμπανυ από τον Fabre
“Φλωρεντία] 16 Ιανουαρίου, 1816.
Έλαβα αγαπητέ μου Ούγο την επιστολή σου, της 21ης Δεκεμβρίου. Λυπάμαι ειλικρινά που ενοχλήθηκες που σου είπα τις σκέψεις μου σχετικά με την αναχώρησή σου στην Ελβετία(1). Αφού όμως εσένα σε βολεύει και θεωρείς αυτό τo βήμα αναγκαίο, soit un fou en sait plus chez soi que des sages chez les autres. Η φαντασία σου αρκεί να είναι ικανοποιημένη, και πρέπει να έχεις καλμάρει, θωρώντας όλο αυτό το χιόνι που καλύπτει τη χώρα όπου κατοικείς. Γεννημένος στη Ζάκυνθο, θα έχεις ισχυρούς λόγους να θέλεις να κατοικήσεις σ’ ένα τέτοιο μέρος. Εν παρόδω, τα νησιά σας απελευθερώθηκαν και έχουν περιέλθει υπό την προστασία της Αγγλίας. Τα συγχαρητήριά μου λοιπόν, γιατί τώρα μπορείς να πας εκεί και να κάνεις χρήση αυτής της ανεξαρτησίας. Ωστόσο, φοβάμαι ότι εσύ επιθυμείς κάτι διαφορετικό. Έχεις ζήσει μέσα σ’ ένα διεφθαρμένο και υποδουλωμένο κόσμο αρκετά και είναι δύσκολο να αισθανθείς άνετα υπό τους αυστηρούς κανόνες της Ελευθερίας. Εσύ λατρεύεις την κοινωνική ζωή, την όμορφη γάμπα, θέλεις να λάμπεις στο κοινωνικό πεδίο, να είσαι μια κοινωνική πεταλούδα, να διαβάζεις δυνατά και ν’ ακούς να επικροτούν τα έργα της διάνοιας και του πνεύματός σου. Στη Ζάκυνθο φοβάμαι δεν θα βρεις τίποτε απ’ όλα αυτά, ούτε κι ακροατήριο αρκετά μεγάλο για τις ανάγκες σου. Έτσι αγαπητέ μου Ούγο θα πρέπει να συμβιβαστείς με τον δεσποτισμό μας και να χαρείς όσο γίνεται τη ζωή. Τούτος ο κόσμος είναι πάρα πολύ διεφθαρμένος, ανάξιος της πραγματικής ελευθερίας, και τούτο ισχύει ιδιαίτερα για την Ιταλία. Ίσως η νέα γενιά να μπορέσει να υλοποιήσει τα όνειρά μας.[…] ” **
απόδοση σ.α.
(1) Αναφέρεται στην επιστολή της, της 15ης Αυγούστου 1815, στην οποία του λέει ότι ήταν λάθος να αυτοεξοριστεί στην Ελβετία, και ότι δεν ήταν απαραίτητη η δήλωση αφοσίωσης στο καθεστώς των Αυστριακών. Η επιστολή εκείνη προκάλεσε την οργή του Φώσκολου και αργότερα την κατακραυγή των φωσκολιστών κατά της Κοντέσας του Άλμπανυ. Η τελευταία πάντως ουδόλως μπορεί να θεωρηθεί ότι υποστήριζε το κατοχικό αυστριακό καθεστώς. Η μεταξύ τους αλληλογραφία συνεχίστηκε και αμφότεροι προσπάθησαν να ξεχαστεί αυτό το επεισόδιο που προς στιγμή ψύχρανε τις σχέσεις τους.
** Πηγή: The Last Stuart Queen: Louse Countess Of Albany, Her Life And Letters. By Herbert M. Vaughan, F.S.A. New York Bretano´s 1911, σελς.313-314.
Tο Παρθεναγωγείο της Κυρίας Κάλβου στο Λάουθ(1870)*
* μια υπόθεση εργασίας για περαιτέρω έρευνα
Φωτογραφία του Joseph Willey (1829-1893).
H φωτογραφία αυτή προέρχεται από το βιβλίο του David Cuppleditch JOSEPH WILLEY A Victorian Lincolnshire Photographer, Charles Skilton Ltd 1987, σ. 53. Στη λεζάντα αναφέρονται τα εξής:
“In the lower photogarph we see a charming gathering of young mesdemoiselles posing in a array of Victorian styles. They are sitting on a croquet lawn with what looks like a badminton net in the background and could easily be mistaken for a group of young girls just about to enter Cheltenham ladies College. Nevertheless this photo was probably taken in the field behind Ivy Bank. All these young girls were Baptists enjoying some seemly ladies´exercise. Later the field was used as tennis courts”.
Ο Cuppleditch to 2002 αναδημοσιεύει τη φωτογραφία αυτή του Willey στο βιβλίο του AROUND LOUTH, A second selection, Sutton Publishing, με την εξής λεζάντα:
“1870. In the field behind Ivy Bank on Upgate, young and impressionable Victorian girls were encouraged to play badminton and croquet as part of their moral upbringing. The fresh air was good for their health and the games stopped them thinking about other things – notably boys”.
Στη δεύτερη αυτή λεζάντα έχουμε ένα νέο στοιχείο, τη χρονολόγηση της φωτογραφίας. Ο Cuppleditch δεν αναφέρει τίποτε για σχολείο (παρθεναγωγείο) και θεωρεί ότι η εντυπωσιακή αυτή ομάδα των νεαρών κοριτσιών ήσαν Baptists.
Η υπόθεσή λοιπόν ότι πρόκειται για σχολείο και μάλιστα για το παρθεναγωγείο της Κυρίας Κάλβου στο Λάουθ, φαίνεται ατεκμηρίωτη, αλλά για μας παραμένει μια καθόλου αυθαίρετη υπόθεση εργασίας.(Θα υπάρξει συνέχεια).
katalogia 